Kim jest barista i jak wygląda jego praca?

Barista to ciekawy zawód i wbrew pozorom nie skupia się wyłącznie na wybornym parzeniu kawy. Umiejętności przygotowywania aromatycznych i atrakcyjnych naparów z owoców kawowca to dopiero połowa sukcesu baristy, zwanego dawniej kawiarzem. Zakres jego obowiązków jest znacznie szerszy. Jak zostać baristą i co robić, by być najlepszym?

Kim jest barista – krótka historia zawodu

Termin barista wywodzi się z języka włoskiego, a jego początków upatruje się w 1645 roku i dosłownie oznacza barmana – osobę podającą w Italii zarówno napoje ciepłe na bazie espresso, jak i zimne na bazie alkoholu. W Polsce na osoby serwujące kawy dawniej mówiło się kawiarze. Niemniej zagraniczny termin przyjął charakter międzynarodowy i od wielu lat stosowany jest również w Polsce.

Jednym z pierwszych kawiarzy w Polsce był Antoni Momber, który założył kawiarnię w Gdańsku. Wówczas barista był kimś zupełnie innym niż dziś. W popularnych sieciach kawiarni baristą nazywa się każdego pracownika, który po prostu potrafi obsłużyć ekspres do kawy i przygotować zamówiony przez klienta napar.

Niemniej do obowiązków baristy należą m.in.:
• Przyrządzanie całej gamy napojów kawowych
• Przyjazny kontakt z klientami lokalu bądź gośćmi na bankiecie
• Podgrzewanie i przygotowywanie wypieków i deserów z menu lokalu
• Pomoc klientom w podejmowaniu decyzji dotyczących wyboru kawy
• Utrzymywanie czystego i higienicznego stanowiska pracy
• Przetwarzanie płatności klientów za zamówienia
• Szkolenia nowych, innych baristów z przygotowywania napojów kawowych
• Dbanie o atrakcyjny wygląd napojów za pomocą sztuki latte art.

Ponadto współcześni bariści spotykają na swej drodze również niezwykle istotną trudność, którą doskonale określił światowej sławy teksański barista Lorenzo Perkins – dziś ludzie picie kawy sprowadzają do nawyku, a nie doświadczenia. Dlatego współcześni bariści, choć chcą przygotować napój, który zaangażuje klienta, po prostu muszą zrobić kawę stawiającą na nogi jeszcze pół śpiącego stojącego w kolejce konsumenta.

Nic więc dziwnego, że marzeniem wielu baristów jest praca w prestiżowych hotelach, restauracjach, wytwornych bankietach czy stworzenie po prostu własnej klimatycznej kawiarni „z duszą”. Niemniej, by tak się stało, trzeba naprawdę wielu lat doświadczenia, często kilkudziesięciu godzin zaawansowanych kursów baristycznych, ale nie tylko. Niezwykle ważny w takich wypadkach okazuje się też rozwój osobisty i praca nad umiejętnościami interpersonalnymi.

Jak zostać baristą?

By zostać baristą, nie trzeba zdawać matury czy iść na studia. To zawód, którego uczymy się przez praktykę. Na samym początku młodzi bariści ćwiczą swoje umiejętności i eksperymentują z przepisami na różne rodzaje kawy w domu. Wówczas powinni wyposażyć się w podstawowe akcesoria dla baristów. Oczywiście niezbędnym produktem jest kawa. W celu podejmowania prób, wykonywania flat white, irish coffee, cafe affogato czy wielu innych typów kaw, warto zaopatrzyć się w kilka rodzajów ziaren.

Można spróbować klasycznych połączeń Arabiki i Robusty 50/50 bądź 80 % Arabiki z domieszką 20% Robusty np. QUBA CAFEE Kawa ziarnista No.2. Ta akurat ma czekoladową słodycz i nutę korzenno-orzechową. Obok w szafce warto mieć również ziarna charakteryzujące się cytrusową kwasowością z wyczuwalną owocową słodyczą. Dobrym pomysłem jest wypróbowanie także kawy 100% Arabiki i rzadziej używanej 100% Robusty, a także kawy bio np. QUBA CAFFE Kawa ziarnista HONDURAS 100% Arabica BIO, pochodzącej z jednych z najwyższej jakości upraw w kraju.

Ponadto przydatne będzie bariście oprzyrządowanie składające się z:

Tampera – potrzebnego do ubijania zmielonej kawy, by podczas zaparzania uzyskać odpowiednio intensywne espresso. Przed wyborem warto zwrócić uwagę na właściwą średnicę tampera, by pasował do sitka kolby. Najczęściej spotykane rozmiary to 53 mm, 57 mm czy jak Tamper QUBA CAFFE 58 mm.

Dzbanka do spieniania mleka – choć mleko można spienić nawet w słoiku, to używanie stalowych odpowiednio wyprofilowanych dzbanków jest dla baristów po prostu profesjonalne i umożliwia wykonanie efektownego latte art.

Odbijaka na fusy – to akcesorium dla baristy, które umożliwia skuteczne pozbycie się fusów po przeprowadzeniu ekstrakcji, co ułatwia pracę w czystych i higienicznych warunkach. Jednym z przykładów jest profesjonalny odbijak do kawy Quba Caffe.

Pisaka do latte art – ten umożliwia baristom wykonywanie sztuki latte art, czyli rysowania finezyjnych wzorów na powierzchni spienionego mleka, odpowiednio rozprowadzając warstwę. W naszej ofercie dostępny jest rysik do latte art od Nuova Ricambi.

Termometru – niezbędnego do dbałości o smak i aromat kaw wykonywanych za pomocą alternatywnych metod parzenia, by kontrolować temperaturę mleka, jak i wody wykorzystywanej do parzenia.

Wagi – ta nie jest aż tak często wykorzystywana przez baristów, niemniej w alternatywnych sposobach parzenia kaw czy podejmowania prób eksperymentów z naparami świadomość konkretnych proporcji składników odgrywa ogromną rolę.

Warsztaty i kursy dla baristów

W Polsce, ale również w wielu krajach na świecie rozmaite organizacje czy sieci kawiarni prowadzą specjalne kursy dla baristów. Począwszy od podstawowych, kończąc na zaawansowanych. Wybór odpowiedniego szkolenia ma dla wielu niebagatelne znaczenie, gdy część baristów przygotowuje się do krajowych bądź prestiżowych zawodów dla baristów.

W Polsce kursy podstawowe prowadzone są w wymiarze kilkudziesięciu godzin. Z kolei zaawansowane szkolenia dla baristów trwają nawet kilka dni. Niemniej najlepsze szkoły kształcące baristów, które od kilku lat zajmują pierwsze miejsca w światowych rankingach, wbrew pozorom nie występują na tzw. pasie kawowym, obejmującym obszary, w których uprawia się kawę, a na północy globu m.in. w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie czy Europie

Za jeden z najlepszych ośrodków kształcenia baristów uważa się Seattle Barista Academy, gdzie uczą światowej klasy kawowe autorytety. Z kolei w Specialty Coffee Association kurs na baristę trwa aż 18 dni.

Dużym uznaniem cieszą się także:
• Texas Coffee School
• The Canadian Barista Academy
• The Espresso Academy Italy
• Barista Academy Greece.

Jednak wcale nie trzeba wylatywać do USA, Kanady bądź Włoch, by nauczyć się dobrego fachu. W tym zawodzie najważniejsza jest pasja i umiejętności, ale również aparycja. Dobry barista to lata nauki, praktyki, poświęconego czasu i chęci.